Het is herfst. De zomer is echt voorbij en de herfstvakantie is alweer in aantocht.
Misschien ben je zelf net weer aan het werk of kijk je alweer smachtend uit naar je volgende vakantie… Dan ben je niet de enige. Veel werknemers, zelfstandigen of ondernemers vinden het terugkeren in het werkritme na hun vakantie een forse opgave. Die gaan dan met tegenzin naar werk.
Mogelijk herken je wel dat je na een vakantieperiode met tegenzin naar je werk gaat. Er is zelfs een term voor verzonnen: de ‘vakantie-blues’. Een misleidende term, want de blues die je dan ervaart, heeft niet zoveel met je vakantie te maken, maar juist met (het wennen aan) je werk en is meestal na enkele weken alweer over. ‘Terugkeer-blues’ zou beter passen bij wat je ervaart.
Met tegenzin naar werk: de terugkeer-blues?
De ‘symptomen’ van deze blues zijn voor velen herkenbaar:
- opzien tegen de eerste werkdag;
- opzien tegen de volle mailbox of tegen het terugzien van bepaalde collega’s, medewerkers of je leidinggevende;
- moeite hebben met het vroege opstaan;
- ’s avonds je bed niet in willen gaan om op tijd te gaan slapen;
- als je in bed ligt niet in slaap kunnen vallen;
- op je werk de behoefte hebben om ‘eruit te breken’ en ergens anders willen zijn;
- balen van je ‘werktenue’, terugverlangen naar je zomerse outfit en zonnebrand…
…..
Je herkent de collega die last heeft van de terugkeer-blues al snel: hij of zij heeft zijn vakantiefoto’s ‘in de aanslag’ op zijn mobiel. Tijdens de lunch mijmert hij of zij: ‘oh in Italië, daar lunchten we gewoon met calamaris en witte wijn, heerlijk….’ , terwijl hij of zij ondertussen lusteloos aan zijn boterham knabbelt.
Ook gaat die collega de eerste dag nog wat eerder naar huis dan gewoonlijk en na een paar dagen hoor je misschien de verzuchting: ‘Ik was zo uitgerust na de vakantie en het werk was helemaal uit mijn gedachten, maar nu is het allemaal weer terug…’.
Waarschijnlijk herken je ook bij jezelf en de collega dat uiterlijk na een week, hooguit twee, alles weer bij het oude is en dat de vakantie ver weg lijkt. Het gewone leven is in volle gang. Hopelijk voel je dan ook dat je weer plezier in je werk hebt en dat de tegenzin die je aanvankelijk voelde verdwenen is. Je vindt je werk weer interessant of uitdagend en wil het graag goed doen. De vakantie was leuk, maar nu heb je andere dingen waar je van geniet.
In dat geval hoef je niet verder te lezen, want dan was jouw terugkeer-dipje echt alleen maar tijdelijk. Je moest gewoon even wennen aan de structuur in je werk en aan het ritme van een werkweek waarin je veel minder dan tijdens je vakantie vrij bent om je dag in te delen zoals je dat zelf wil: opstaan op jouw tijd, eten en gaan slapen op jouw tijd, sporten, lezen, stadje bezoeken, lekker uitrusten, alles wat je wil op jouw tijd en met de mensen die je het liefste hebt.
En als de zin in je werk niet terugkomt?
Maar wat nu, als je merkt dat het niet overgaat? Als je voelt dat je bijna niet kan wachten tot de volgende vakantie? Als werken misschien zelfs vooral een periode is die je moet overbruggen om weer weg te mogen?
Dan is er mogelijk toch wat anders aan de hand. De onvrede die je voelt is dan niet zozeer verbonden met de vakantie, maar vooral met het hier en nu in je werk. De vakantie heeft je hooguit opnieuw de bevestiging gegeven dat je je werk echt niet (meer) fijn vindt. Misschien heb je tijdens je vakantie ook al wel gedroomd over iets anders, een andere baan, een andere baas of ‘gewoon’ de loterij winnen, zodat je niet meer hoeft te werken. Misschien heb je als zelfstandige wel erover gefantaseerd ‘gewoon weer te gaan solliciteren’.
Een ander perspectief aannemen
Voor veel mensen is het tijdens de vakantie gemakkelijker om afstand te nemen van het werk en met wat afstand zie je vaak beter wat je wel en niet fijn vindt aan een situatie, dus ook aan je werk. Als dat voor jou ook zo is, wil ik je uitnodigen om eens vanuit verschillende perspectieven naar je werk te kijken. Om nog even in de vakantiestemming te blijven: stel je voor dat je boven op een berg staat en je hebt een verrekijker en een vergrootglas ter beschikking.
Neem je werk onder de loep
Eerst neem je het vergrootglas en je bekijkt je werk van dichtbij in al zijn facetten: je neemt alles zorgvuldig onder de loep en vraagt je af welke elementen fijn zijn en welke niet.
Kijk eens goed en zet alles wat bij je werk hoort op een rij:
Mensen: Wie zijn je collega’s, je leidinggevende of medewerkers, je klanten, afnemers of leveranciers, je cliënten of patiënten, burgers, zakelijke relaties et cetera? Wat vind je van de contacten die je met deze mensen hebt?
Plek en tijd: Hoe ervaar je de locatie waar je werkt, de reisafstand, het gebouw en de werkomstandigheden? Wat vind je van je werktijden, vakanties, vrije tijd naast je werk?
Activiteiten: Wat vind je van de inhoud van je werk? Hoe beoordeel je de taken die je hebt, je verantwoordelijkheden, de verhouding tussen activiteiten die je fijn vindt om te doen en activiteiten die je onprettig of saai of overbodig vindt?
Bewegingsvrijheid: Hoe staat het met je beslissingsruimte en vrijheid van handelen, de waardering die je krijgt? Voel je voldoende ruimte om wat je kan, ook aan te spreken in je werk?
Competentie: Hoe staat het met je kwaliteit van werken, de mate van beheersing van je werk? Voel je je competent of juist niet of eerder overgekwalificeerd voor je job?
Beloning: Wat betekent je salaris voor je? Hoe beoordeel je de secundaire arbeidsvoorwaarden? Ervaar je waardering, erkenning en hoe belangrijk is dat voor je? Heb je het gevoel dat je zinnige dingen doet of dat anderen het belangrijk vinden dat jij je werk doet? Een leuke vraag in deze categorie is: wie of wat staat er stil, als jij je werk niet doet (en je collega’s ook niet)?
De bovenstaande opsomming van categorieën is min of meer willekeurig. Het kan best zijn dat voor jou persoonlijk nog andere kenmerken van werk heel belangrijk zijn die in het rijtje niet genoemd worden. Voeg die er dan gerust aan toe. Waar het om gaat, is dat je voor jezelf blootlegt wat je nu wel en niet bevalt in je werk. Misschien blijkt dan dat het hele pakketje het niet voor je is.
Maar mogelijk zijn er maar enkele specifieke dingen die het minder leuk maken en is er heel veel wat juist fijn en plezierig is. Onderzoek dan in hoeverre je de onplezierige dingen kan veranderen of ten positieve beïnvloeden. Bespreek dit met een goede collega, je partner of je leidinggevende. Vraag advies. Misschien ontdek je dan dat het totaalplaatje met een paar ingrepen ineens heel anders wordt en niet iets om tegenop te zien. Ga voor jezelf na wat er nodig is om die ingrepen te doen en maak er een plan voor.
Als blijkt dat je geen invloed kan uitoefenen op de minder fijne elementen in je werk of als al meteen duidelijk wordt dat je op te veel terreinen ontevreden bent, pak dan de verrekijker!
Kijk naar je werk met een verrekijker
Stel je voor: je staat weer op de bergtop en kijkt de verte in.
Ergens in de verte ligt jouw baan, je werk of je onderneming. Neem afstand en stel je nu eens voor dat je nog tien of twintig jaar hetzelfde werk blijft doen, wat vind je daar dan van?
Stel je voor dat je iemand anders zou moeten vinden die jouw werk ging doen. Wat zou die persoon dan leuk moeten vinden om het naar zijn zin te hebben in jouw baan, werk of onderneming?
En stel je voor dat je nog maar vijf jaar werk voor de boeg hebt voor je met pensioen gaat, is dit dan wat je tot tot die tijd wil doen?
Wat zien anderen als ze naar jou en je werk kijken? Zien zij dan iemand die tot zijn recht komt, of zien ze iemand die aan het overleven is? Als dat laatste het geval is, waarom? Wat maakt dat dit pakket voor jou niet (meer) passend is?
Merk je dat je niet kan wachten tot de volgende bergtop in de vorm van vakantie in beeld komt, zodat je afstand kan nemen en weg kunt gaan? Wat betekent dat voor jou?
Als je op deze manier afstand neemt van je werk, ontdek je misschien dat jouw vakantie- of terugkeerblues voortkomt uit een fundamentele ontevredenheid met je werk. In dat geval loont het zeer de moeite om vóór de volgende vakantie werk te maken van je werk. Zoek uit waar je wél blij van wordt, wat je aanspreekt en waar je energie van krijgt.
Een methode die daarbij kan helpen, heb ik in een eerdere blog al aangestipt: appreciative inquiry. Met appreciative inquiry kun je al snel op een positieve manier een nieuwe koers uitstippelen voor jezelf. Zie Plezier in je werk of werken met tegenzin? Je loopbaan onder de loep
Ook loont het de moeite om eens goed naar je waarden te kijken: wat wil je nou echt in je werk en in je leven? Gebruik daarvoor bijvoorbeeld het instrument de ‘werkwaarden top tien’.
Werkboek Werkwaarden top tien
Als je wil, kun je onderaan deze pagina de waarden top tien downloaden. Hiermee krijg je helder zicht op je belangrijkste waarden. Je kunt deze gratis aanvragen. Als je de aanvraag doet en je gegevens invult, krijg je:
- een eenvoudig instrument voor het maken van je persoonlijke waarden top tien,
- waarmee je kan vaststellen welke waarden voor jou in je werk het belangrijkste zijn
- en kan toetsen of die nu in je werk voldoende aan bod komen.
- Dat helpt bij het kiezen voor vervolgstappen in je loopbaan.
- Ook vind je een aanbod voor een kosteloos oriënterend gesprek over je loopbaan.
Aanvragen gratis artikel Werkboek aanvragen
Met tegenzin naar je werk? En je wilt loopbaancoaching? Neem dan contact op met ons voor een vrijblijvende kennismaking.
Mariëlle Damoiseaux, 21 augustus 2016
Contact
Heb je nog vragen? Neem dan vrijblijvend contact op met ons. Wij zijn bereikbaar op 024 397 8892
Een mail sturen kan ook: info@md-act.nl
MD-act biedt trainingen en coaching door heel Nederland.
Gerelateerd artikel
Helpen vakanties wanneer werken niet meer zo leuk is?
Ga je met tegenzin naar werk en verlang je naar een vakantie om er weer tegenaan te kunnen? Vakanties, als ze ten minste leuk zijn, helpen wel degelijk om je gezonder te voelen en je welbevinden een boost te geven. Maar helaas, uit onderzoek blijkt dat de positieve effecten van een vakantie na ruim een week zijn verdwenen. Ging je voor je vakantie met tegenzin naar werk, zal dit na je vakantie helaas ook weer snel het geval zijn.