Wat zijn kernkwaliteiten precies? Wat wordt bedoeld met valkuilen, allergieën en uitdagingen? En hoe maak je kernkwadranten?
Hieronder beschrijf ik wat kernkwaliteiten, valkuilen, allergieën en uitdagingen zijn. Daarna leg ik uit wat kernkwadranten zijn en wat je ermee kunt. De blog eindigt met hulpvragen waarmee je je eigen kernkwaliteiten makkelijk kunt vaststellen.
Kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën
Kernkwaliteiten
Kernkwaliteiten bepalen in veel situaties je gedrag. Het zijn ook je kernkwaliteiten waarmee anderen je vaak typeren. Ze noemen je dan bijvoorbeeld zorgvuldig, daadkrachtig, bescheiden, loyaal of autonoom. Wat je vanuit je kernkwaliteiten doet, doe je als vanzelf. Daar hoef je niet over na te denken en je hoeft je best er niet voor te doen. Wat je doet of hoe je het doet, dat is voor jou vanzelfsprekend, terwijl anderen er soms respect voor hebben of er jaloers op kunnen zijn.
Valkuilen
Aan elke kernkwaliteit zit een keerzijde. Dat is de doorgeschoten variant ervan, het te veel van het goede. Je schiet als het ware door. Je houdt dan te veel vast aan gedrag dat hoort bij je kernkwaliteit, terwijl de situatie wat anders van je vraagt. In ieder geval in de ogen van anderen. Je zit dan in je valkuil.
Zit je in je valkuil, dan wordt je niet meer gezien als ‘zorgvuldig’ maar als een ‘mierenneuker’. ‘Daadkracht’ wordt dan ervaren als ‘drammerigheid’. Mensen vinden je dan niet meer ‘bescheiden’, maar ‘kleurloos’. ‘Loyaliteit’ wordt dan beoordeeld als ‘ja-knikken’ of ‘meelopen’ en ‘autonoom zijn’ wordt dan beoordeeld als ‘eigengereidheid’.
Uitdagingen
Stel je voor: je bent van nature heel daadkrachtig. Je kunt snel knopen doorhakken, in actie komen, meters maken. Dan zul je geregeld in situaties komen waarin jij ongeduldig wordt omdat anderen meer tijd nemen om te komen tot een besluit of om overgaan tot actie dan jij nodig vindt. Hoe daadkrachtiger je bent, hoe vaker je je ergert aan het trage tempo en wijfelachtige gedrag van anderen.
Daadkracht, snel beslissen, doorpakken en in actie komen. Het is iets heel anders dan tijd nemen, wikken en wegen en daar geduld voor opbrengen. Het zijn kwaliteiten die niet vanzelf samengaan met daadkracht. En daar zit precies de uitdaging voor mensen die daadkrachtig zijn. Het geduld leren opbrengen om, als dit nodig is, de tijd te nemen, zorgvuldig te zijn, te wikken en te wegen.
Lukt het je om je uitdaging (geduld) te ontwikkelen, ontstaat er in combinatie met je kernkwaliteit nieuw, effectief gedrag: ‘geduldig daadkrachtig’.
Allergieën
Weer terug naar de kernkwaliteit ‘daadkrachtig’. Als je van nature heel erg daadkrachtig bent, zul je het gedrag van iemand die van nature geduldig is en de tijd neemt tot iedereen zijn zegje heeft gedaan, alle gegevens door iedereen zijn beoordeeld of wat ook maar nodig voor er in actie gekomen kan worden, snel ervaren als al te passief of lijdzaam. Daar zul je je makkelijk aan ergeren. Dan zit die ander in je allergie.
Iemand zit in je allergie wanneer zijn gedrag of houding sterke irritatie bij je oproept. Hoewel we de neiging hebben om wat de ander doet dan vooral af te keuren, is het vaak de moeite waard om te onderzoeken of die ander je niet in de spiegel laat kijken en je toont waar je zelf niet sterk genoeg in bent, dus van kunt leren!
Kernkwadranten
In een kernkwadrant staat één van je kernkwaliteiten, samen met de voor jou daarbij passende valkuil, allergie en uitdaging. Van al je kernkwaliteiten kun je dus een eigen kernkwadranten maken.
Stel dat ‘geordend’ een van je kernkwaliteiten is en je zou met deze kernkwaliteit en kernkwadrant ‘rondmaken’, dan is onderstaand schema of een gelijkende variant hierop het resultaat.
Een rondgemaakt kernkwadrant
Kernkwadranten schematisch
In een kernkwadrant staat de kernkwaliteit linksboven en de kwaliteit die tegenovergesteld is aan de kernkwaliteit staat rechtsonder. In beide gevallen is sprake van een kwaliteit, dus van iets positiefs. Vanuit het perspectief van degene waarvoor een kernkwadrant is gemaakt, is de uitdaging een kwaliteit die niet goed ontwikkeld is. Wat voor de één een uitdaging is, kan voor een ander een kernkwaliteit zijn.
Rechtsboven staat de valkuil, passend bij de kernkwaliteit waarmee een kernkwadrant ‘rond wordt gemaakt’. Linksonder staat het gedrag dat tegengesteld is aan het gedrag dat hoort bij het valkuil-gedrag. Beide zijn het teveel van een kwaliteit en daardoor niet effectief. In die zin zijn ze negatief te noemen.
Schematisch ziet een kernkwadrant er zo uit:
kernkwadranten voorbeelden
Hieronder werk ik voor verschillende kernkwaliteiten bijpassende kernkwadranten uit. Ik hoop dat ze je helpen bij het maken van jouw persoonlijke kernkwadranten.
Kernkwaliteit: empatisch
Je bent zelf erg empatisch (kernkwaliteit). Soms schiet je daarin door en ben je te sentimenteel (valkuil). Iemand die zakelijk is, zal je snel ervaren als afstandelijk of kil (allergie). Maar ja, zelf zou je soms beslist zakelijker om moeten kunnen gaan met situaties (uitdaging).
Samengevat in een kernkwadrant:
Kernkwaliteit: meegaand
Je bent zelf meegaand (kernkwaliteit). Soms ben je te volgzaam en word je door anderen zelfs als slaafs ervaren (valkuil). Hoewel je autonoom gedrag bij anderen snel ervaart als eigengereid, zou je zelf beslist weleens wat autonomer kunnen optreden (uitdaging).
Samengevat in een kernkwadrant
Kernkwaliteit: kritisch
Je bent zelf heel kritisch (kernkwaliteit). Iemand die makkelijk/meegaand is, zal je snel ervaren als slaafs, een jaknikker. Dat je met je kritische houding zelf ook irritatie kan opwekken (valkuil) en moet leren soms wat wat inschikkelijker te zijn (uitdaging), is ook waar!
Samengevat in een kernkwadrant
Je eigen kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën op het spoor komen
Je kunt je eigen kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën meestal eenvoudig vinden door de volgende zinnen af te maken:
Kernkwaliteiten
- Anderen waarderen mij om……
- Ik vind het heel gewoon om…Anderen moedig ik aan om….
- Van anderen eis ik dat….
- In anderen stimuleer ik dat….
Valkuilen
- Ik krijg wel eens naar mijn hoofd geslingerd dat ik te….
- Wat ik bij anderen relativeer is….
- Anderen verwijten mij dat ik…..
- Ik rechtvaardig mijzelf door….
- Onder druk verval ik soms in…..
- Wat ik bij anderen makkelijk door de vingers zie en accepteer is….
Uitdagingen
- Ik mis in mijzelf….
- Anderen wensen mij toe dat ik meer…. vaker…..
- In anderen bewonder ik …..
- Ik ben wel eens jaloers (geweest) op …. , omdat hij of zij zo gemakkelijk ….
- Wat ik nodig heb om als mens compleet en meer in balans te zijn, is …….
- Wat ik nodig heb om als mens meer in harmonie te zijn met mezelf is ……
Allergieën
- Ik kan me groen en geel ergeren aan mensen die …..
- De volgende karaktertrekken vind ik verwerpelijk: …..
- Ik mag ….., en ….. beslist niet! Waar ik me bij hem of haar aan erger is…..
Persoonlijke coaching
Wij werken al ruim 30 jaar als persoonlijke coach en teamcoach. Wij beschikken over veel tools en methoden die we, afhankelijk van de coachvraag, gebruiken om coachees in hun ontwikkeling een stapje verder te helpen. Met de kernkwaliteiten en kernkwadranten uit het model van Daniel Ofman werken we ook al jaren met veel plezier.
Heb je behoefte aan een persoonlijke coach? Neem dan contact op voor het maken van een vrijblijvende kennismaking!
Albert van Veen, 5 maart 2017
Contact
Heb je nog vragen? Neem dan vrijblijvend contact op met ons. Wij zijn bereikbaar op 024 397 8892
Een mail sturen kan ook: info@md-act.nl
MD-act biedt trainingen en coaching door heel Nederland.
Gerelateerd artikel
Kernkwaliteiten bewust inzetten heeft veel positieve effecten
In hun artikel De sterke-kanten-benadering: Persoonlijke Kwaliteiten als Hefboom voor Verandering beschrijven Hiemstra en Bohlmeijer verschillende onderzoeken waaruit blijkt dat bewust werken met je kernkwaliteiten gunstige effecten kan hebben. Bijvoorbeeld op de motivatie tot verandering die langdurig persoonlijke aandacht en inspanningen vraagt. Of op de mate waarin je zelfvertrouwen ervaart. Lees hun artikel voor meer inspirerende voorbeelden van de kracht van werken met je sterke kanten.