Wat is coaching? Coaching is een vorm van persoonlijke begeleiding. Hierbij helpt de coach een coachee om een vooraf vastgesteld ontwikkeldoel te realiseren. De coachee bepaalt zelf het doel van de coaching, soms in overleg met de leidinggevende. Hierbij gaat het vaak om het ontwikkelen van competenties om de persoonlijke effectiviteit te vergroten.
Iemand kan met coaching bijvoorbeeld willen leren om besluitvaardiger of klantgerichter te worden, zijn of haar impact te vergroten of efficiënter leren werken.
Zoek jij een coach? Wij hebben een checklist waarmee je kunt beoordelen of iemand wel of niet een goede coach is voor jou. Deze kun je onderaan de blog gratis aanvragen.
Heb je nu geen tijd om de hele blog te lezen, maar heb je wel interesse in de gratis checklist? Gebruik dan de link: gratis checklist aanvragen
Wat is kenmerkend voor coaching?
Kenmerkend voor coaching is dat de coach de coachee helpt om het eigen ontwikkeldoel te realiseren. De coach geeft dus niet de antwoorden, maar helpt zijn cliënt bij het vinden ervan.
De coachee gaat daarom niet naar huis met pasklare antwoorden. Wel met oplossingsrichtingen waarmee hij of zij in de praktijk aan de slag gaat.
De ervaringen die de coachee daarmee opdoet, worden vervolgens weer besproken tijdens een volgende coachingssessie. Om dit te bespreken, stellen we vragen als:
- Wat werkte wel en wat pakte niet goed uit?
- Wat heeft bijgedragen aan wat werkte en wat maakte dat andere mogelijke oplossingen niet goed werkten?
- Wat zou je helpen om wat goed werkte vol te blijven houden?
- Wat kun je net even anders doen waardoor het realiseren van je ontwikkeldoel mogelijk dichterbij komt?
- Wat ga je voor de volgende sessie uitproberen, wat wil je in de komende weken proberen te realiseren?
Met welke vragen komen mensen bij een coach?
Mensen komen met veel uiteenlopende vragen bij een coach. Vaak omdat ze zelf niet tevreden zijn over de resultaten op het werk. De aanleiding kan ook zijn dat er klachten zijn van collega’s of klanten. Soms is de feedback van de leidinggevende, bijvoorbeeld gegeven in een jaargesprek, aanleiding voor iemand om een coach in de arm te nemen.
Voorbeelden van vragen waarmee coachees bij ons komen zijn;
- De communicatie met mijn klanten/collega’s verloopt vaak moeizaam: hoe kan ik mijn communicatie verbeteren?
- De werkdruk is groot en ik kom te vaak aan belangrijke werkzaamheden niet toe; hoe kan ik mijn werk beter organiseren?
- Ik zit niet lekker in mijn vel (gespannen, ontevreden over mijn loopbaan, …, … ). Wat zou mij kunnen helpen om me weer prettiger te voelen?
- De samenwerking tussen mij en sommige collega’s loopt niet soepel; wat kan ik doen om de samenwerking weer prettiger te laten verlopen?
- Ik geef leiding, maar ik heb niet het gevoel dat ik ‘grip’ heb op mijn medewerkers; welke tools kan ik daarvoor gebruiken?
- Ik ben volgens mij goed in mijn vak, maar door mijn onzekerheid kom ik niet goed uit de verf; hoe kan ik zelfverzekerder worden?
Karaktereigenschappen en omstandigheden staan effectief functioneren vaak in de weg
Als coachees bij ons komen voor ondersteuning, valt ons op dat zij in veel gevallen niet iets hoeven bij of aan te leren. Zij beschikken vaak al over de juiste kennis en vaardigheden. Maar onder bepaalde omstandigheden zetten zij deze niet, of niet voldoende in. In veel gevallen spelen dan karaktereigenschappen of omstandigheden een rol.
Voorbeelden van karaktereigenschappen of omstandigheden die effectief functioneren in de weg kunnen staan zijn:
- Perfectionisme: de bekende ‘hoge lat’
- Faalangst
- Gebrek aan zelfvertrouwen
- Aardig gevonden willen worden
- Overmatige bescheidenheid
- Conflicten willen vermijden
- Moeten werken met collega’s die directief zijn
- Omgaan met mensen die het achterste van hun tong niet laten zien
- Werken onder tijdsdruk
- Geen of weinig feedback krijgen op het eigen werk
- En zo verder…
Als wij in een intakegesprek samen vaststellen dat karaktereigenschappen of omstandigheden effectief functioneren bemoeilijken, dan starten we een traject met hieraan te werken. Want zolang deze belemmeringen nog een belangrijke rol spelen, bemoeilijken ze het realiseren van het gewenste ontwikkeldoel.
Belemmeringen voor effectief functioneren aanpakken
Als wij in een coachingstraject belemmeringen voor effectief functioneren aanpakken, maken we daarbij vaak gebruik van inzichten uit verschillende methoden. Voorbeelden van methoden waarmee wij werken zijn:
RET = Rationele Emotieve Therapie
De kern van deze methode is, dat ervan uitgegaan wordt dat de wijze waarop we denken over allerlei situaties, bepalend is voor hoe we ons daarbij voelen en hoe we ons gedragen.
Persoonlijke ontwikkeling wordt onder meer gerealiseerd door te leren anders over situaties te gaan denken.
TA = Transactionele Analyse
De kern van deze methode is, dat ervan uitgegaan wordt dat mensen op basis van ervaringen in hun eerste levensjaren ‘conclusies’ trekken over zichzelf en over de wereld om hen heen. Deze conclusies zijn bepalend voor hoe het kind en later de volwassene zich gedragen. Als volwassenen herhalen we gedragspatronen die zijn ontstaan op basis van onze oude conclusies. Ook wanneer ze niet effectief zijn en ons ongelukkig maken.
Persoonlijke ontwikkeling wordt onder meer gerealiseerd door het vergroten van het inzicht in onze gedragspatronen en de daarbij behorende oude ‘conclusies’. En door te ontdekken welke nieuwe ‘conclusies’ mogelijk zijn die ons kunnen bevrijden van ineffectieve gedragspatronen.
Voice Dialogue
De kern van Voice Dialogue is dat uitgegaan wordt van verschillende ‘ikken’ of ‘stemmen’ die soms na elkaar, maar vaak ook door elkaar heen, de interne dialoog bepalen. Deze verschillende ‘stemmen’ staan als het ware voor verschillende delen van wie je bent. Met wat zij zeggen, vertegenwoordigen zij allemaal een ander deel van hoe jij over dingen denkt, met dingen om zou willen gaan et cetera. Onbewust bepaalt een beperkt deel van de stemmen in de meeste gevallen hoe je handelt en hoe je je voelt. Andere stemmen komen niet of veel minder aan bod.
Persoonlijke ontwikkeling wordt onder meer gerealiseerd door je verschillende ‘stemmen’ of ‘ikken’ goed te leren kennen en onderscheiden en door steeds beter bewust keuzes te maken in plaats van deze te laten maken door je beperkte aantal dominante ‘stemmen’ of ‘ikken’.
ACT = Acceptance and Commitment Therapy
Binnen ACT is een belangrijk uitgangspunt dat het geen zin heeft je te verzetten tegen ‘pijn’. Pijn hoort nu eenmaal bij het leven. Je moet dus leren om deze pijn te zien en te accepteren als iets wat ook bij het leven hoort. ACT richt zich op het vergroten van de psychologische flexibiliteit. Hoe beter deze is ontwikkeld, hoe beter iemand in overeenstemming met zijn waarden en doelen kan handelen. Ook al zijn er verstorende en gedachten en gevoelens aanwezig. In de praktijk blijkt overigens dat, alhoewel dit niet het doel is van ACT, ‘pijn’ in veel gevallen vermindert of zelf verdwijnt.
Oefenen in de praktijk
Naast het werken aan ‘opruimen’ van belemmeringen voor effectief gedrag, is het belangrijk om gedurende het coachingstraject in de praktijk te oefenen met ander, effectiever gedrag. Oefenen helpt om het effectieve gedrag steeds makkelijker en sneller in te kunnen zetten in situaties die daarom vragen.
Wanneer je oefent met ander gedrag en merkt dat dit positieve effecten heeft, is dat belonend en stimulerend. En als het niet goed uitpakt, weet je dat je nog de gelegenheid hebt om met de coach te onderzoeken hoe dat komt. Je kunt ook nog eens aan tafel oefenen met de coach en met nieuwe handvatten een nieuwe poging doen in de praktijk.
Checklist voor het vinden van een goede coach
Ben je van plan om een coach te zoeken, dan hebben wij een checklist voor je. Deze is bedoeld om te gebruiken nadat je een vrijblijvend (!) kennismakingsgesprek hebt gevoerd. Met deze cheklist kun je eenvoudig op acht kenmerken beoordelen of de coach voor jou een goede coach is. Per onderdeel is ook beschreven waarom het belangrijk is dat de coach waarmee jij gaat samenwerken op deze kenmerken een ruime voldoende scoort.
Als je de gratis checklist hieronder aanvraagt en enkele gegevens invult, krijg je deze per mail toegestuurd.
Aanvragen gratis Checklist voor het vinden van een goede coach
Albert van Veen, 31 januari 2015
Contact
Heb je nog vragen? Neem dan vrijblijvend contact op met ons. Wij zijn bereikbaar op 024 397 8892
Een mail sturen kan ook: info@md-act.nl
MD-act biedt trainingen en coaching door heel Nederland.
Gerelateerd artikel
Op zoek naar een goede coach
Er zijn ontzettend veel mensen die zich coach noemen en zich als coach aanbieden. Maar wie is nu goed en wie kun je maar beter links laten liggen.
In de blog Ik zoek een coach: praktische tips voor het vinden van een goede coach beschrijf ik waar je op moet letten en wat je kunt doen om een coach te vinden die goed is en die past bij jou.
