Te snel boos worden
Boosheid is een natuurlijke emotie, dus iedereen is weleens boos. Maar voor sommigen is snel boos worden een (te) veel voorkomende reactie. Dit snelle boos worden kan het resultaat zijn van verschillende factoren, variërend van persoonlijke ervaringen tot biologische oorzaken.
In deze blog stippen we verschillende mogelijke oorzaken van (te) snel boos worden aan. Ik eindig deze blog met ideeën en suggesties voor wat mogelijk een oplossing voor je kan zijn wanneer je minder last wilt hebben van snel boos worden, of wanneer je deze emotie sneller ‘onder controle’ zou willen kunnen krijgen.
Als je zelf last hebt van snel boos worden
Als je last hebt van snel boos worden, ‘snel’ in de betekenis van makkelijk en vaak, dan zul je herkennen dat als je boos wordt, dit in een split second is gebeurd. Er is geen mogelijkheid om eerst rustig na te denken of boos worden wel een passende reactie is. Je bent geïrriteerd of boos geworden voor je het goed en wel beseft. Met achteraf misschien wel weer spijt van je geïrriteerde reactie.
Overigens geldt voor mensen die niet snel of vaak boos worden hetzelfde: als zij boos worden, gebeurt dit ook in een fractie van een seconde.
Waarom sommige mensen snel boos worden en anderen niet
Er zijn verschillende redenen voor het feit dat sommige mensen zich snel geïrriteerd voelen en boos worden, terwijl anderen daar veel minder last van hebben. Hieronder beschrijf ik enkele mogelijke oorzaken die ten grondslag kunnen liggen aan snel boos worden.
Gebrek aan goede copingvaardigheden
In stressvolle, frustrerende situaties reageren de meeste mensen op de automatische piloot’. De manier waarop iemand op dergelijke situaties reageert, is vaak kenmerkend voor hem of haar. De manier waarop iemand geneigd is om om te gaan met frustrerende situaties, wordt je copingstijl genoemd.
Je copingstijl ontwikkel je terwijl je opgroeit. Voorbeeldgedrag van belangrijke mensen in iemands omgeving kunnen bepalend zijn voor de copingstijl die iemand ontwikkelt.
Hormonale onbalans
Bij sommige mensen wordt te veel adrenaline en cortisol aangemaakt in stressvolle situaties. Deze overproductie kan leiden tot verhoogde prikkelbaarheid en een snellere neiging tot boosheid. Anders leren omgaan met stressvolle situaties wordt dan bemoeilijkt door dit fysieke gegeven.
Onopgeloste trauma’s
Traumatische gebeurtenissen uit het verleden, zoals bijvoorbeeld misbruik of verwaarlozing, kunnen je gevoelig maken voor bij bepaalde triggers in het heden. Deze triggers leiden dan tot emotioneel reacties waarbij de heftigheid niet goed in verhouding staat tot wat er in het hier en nu gebeurt. Eén van de veel voorkomende emotionele reacties als gevolg van een traumatische ervaring is snel boos worden.
Kritiek krijgen en een laag zelfbeeld
Kritiek krijgen vinden veel mensen meestal niet echt leuk. Kritiek wordt vaak ervaren als een afwijzing, wat natuurlijk niet een prettig gevoel opwekt. De neiging om bij kritiek irritatie te voelen of defensief te reageren zullen veel mensen daarom wel herkennen.
Mensen met een laag zelfbeeld zijn onzeker en soms zelfs ronduit negatief over zichzelf. Je kunt je dus wel voorstellen dat kritiek bij mensen met een negatief zelfbeeld nog harder kan aankomen.
Angst en stress
Langdurige angst of stress kan leiden tot een verminderde tolerantie voor frustratie, wat kan resulteren in een snellere boosheid.
Sociale druk
Het aldoor moeten voldoen aan de verwachtingen van anderen of het gevoel hebben dat je constant wordt beoordeeld, kan leiden tot verhoogde stress en irritatie. Dan ligt makkelijk boos worden op de loer.
Vermoeidheid
Gebrek aan slaap of rust kan de drempel voor irritatie verlagen en zorgen voor een kort lontje. Om dan boos te worden is vaak niet veel meer nodig.
Medische Aandoeningen
Bepaalde medische aandoeningen, zoals een schildklierafwijking of hersenletsel, kunnen leiden tot verhoogde prikkelbaarheid en snel boos worden.
Geneesmiddelengebruik
Sommige medicijnen hebben bijwerkingen die stemmingswisselingen of verhoogde prikkelbaarheid kunnen veroorzaken.
Perfectionisme
Mensen met perfectionisme stellen hoge eisen aan zichzelf. Door constant te streven naar perfectie, kunnen zij sneller gefrustreerd of boos raken wanneer dingen niet gaan zoals gepland. Ook kritiek kan aanleiding zijn voor een boze of geïrriteerde reactie.
Controlebehoefte
Mensen die sterk de behoefte hebben om alles onder controle te houden, kunnen sneller dan anderen gefrustreerd of boos worden wanneer ze geconfronteerd worden met onverwachte gebeurtenissen, of wanneer ze het gevoel hebben dat ze de controle verliezen.
Oorzaken van snel boos worden: conclusie
‘Snel boos worden’ is een complex gedrag dat voortkomt uit een samenspel van verschillende factoren. Sommige oorzaken van gemakkelijk boos worden liggen buiten de controle van een individu, terwijl andere met meer of minder moeite zelf zijn aan te pakken.
Door inzicht te krijgen in de onderliggende oorzaken en triggers, kun je betere strategieën ontwikkelen die je kunnen helpen om minder snel boos te worden, je reacties beter te beheersen en een evenwichtiger leven te leiden.
Leren minder snel boos te worden
Zoals al gezegd wordt iedereen wel eens boos. Helaas geldt voor sommige mensen dat ze zo makkelijk boos reageren, dat het negatieve gevolgen heeft voor hun persoonlijke relaties, carrières en hun algeheel welzijn.
Het goede nieuws is dat het voor veel mensen mogelijk is om te leren omgaan met negatieve gevoelens, waardoor ze minder snel boos worden. In het vervolg van deze blog gaan we in op wat nodig is om deze waardevolle verandering te realiseren.
Zelfbewustzijn ontwikkelen
Het herkennen en begrijpen van je eigen gevoelens en triggers is de eerste stap. Vraag jezelf af:
- Wat zijn de specifieke situaties of mensen die me snel boos maken?
- Wat voel ik fysiek in mijn lichaam wanneer ik boos begin te worden? (bijv. gespannen spieren, verhoogde hartslag).
- Wat zijn mijn gedachten vlak voordat ik boos word?
Een dagboek bijhouden
Het bijhouden van een dagboek kan je helpen patronen te herkennen in wat je boos maakt en hoe je reageert. Dit kan je ook helpen om op een andere manier om te gaan met situaties die boosheid of irritatie uitlokken.
Vermijden van triggers
Hoewel het niet altijd mogelijk is om triggers volledig te vermijden, kan bewustzijn van wat voor jou triggers zijn je helpen beter voorbereid te zijn. Als je weet dat bepaalde situaties of personen je snel boos maken, kun je strategieën ontwikkelen om hiermee beter om te gaan of ze indien mogelijk te vermijden.
Gebruik vertragingstactieken
Als je merkt dat je boos wordt, probeer dan tot tien te tellen. Dit geeft je een moment om na te denken in plaats van impulsief te reageren.
Als de emotie erg hoog zit, stap als dit kan even letterlijk uit de situatie. Een paar minuten kan al helpen om boosheid wat te laten zakken.
Stress verminderen
Stress is een belangrijke trigger voor veel mensen. Strategieën om stress te verminderen zijn:
- Ontspanningstechnieken
Denk aan ademhalingsoefeningen, meditatie of progressieve spierontspanning. - Gezonde levensgewoonten
Voldoende slaap, gezond eten en regelmatige lichaamsbeweging kunnen je helpen om gevoelens van stress te verminderen. - Tijdmanagement
Door effectief je tijd te beheren, verminder je de kans op stressvolle, laatste-moment situaties.
Onderzoek laat zien dat het belangrijk is om er ook tijdens het werk voor te zorgen dat je geregeld momenten van ontspanning inbouwt. Om effectief te ontspannen, hoeven deze momenten helemaal niet lang te duren. Even wegdromen bijvoorbeeld, of een paar minuutjes lopen en dan weer verder gaan met je werkzaamheden is al voldoende om weer op te laden.
Copingvaardigheden verbeteren
Eén van de dopingvaardigheden is praten, je negatieve gevoelens op een goede manier bespreken met anderen. Als je dit niet doet, loop je het risico dat frustraties worden opgekropt tot de emmer vol zit. Een te emotionele of boze reactie kan dan zomaar naar buiten komen.
Probleemoplossende vaardigheden
Het vermogen om effectief problemen op te lossen kan voorkomen dat frustraties escaleren. Enkele stappen zijn:
- Het probleem definiëren, onderzoeken wat de werkelijke bron van je frustratie is.
- Voor problemen meerdere manieren bedenken waarmee je het probleem aan kan pakken.
- Vervolgens de beste oplossing kiezen en deze uitvoeren.
Je empathie vergoten
Je goed inleven in de ander en proberen te begrijpen waar anderen vandaan komen kan je perspectief verschuiven en je helpen minder snel boos te worden.
Vergevingsgezindheid vergroten
Het vasthouden aan wrok of boosheid kan je gevangenhouden in een cyclus van negativiteit. Leren vergeven, zelfs als het alleen voor jezelf is, kan je daarvan bevrijden.
Zoek een ervaren coach of therapeutische ondersteuning
Voor sommigen kunnen onderliggende kwesties zoals trauma’s of diepgewortelde overtuigingen bijdragen aan snelle boosheid.
Heb je het gevoel dat bij jou een (jeugd)trauma de oorzaak is van snel boos worden, dan kun je overwegen om contact op te nemen met je huisarts. Die kan je verwijzen naar een psychologenpraktijk. De kosten voor een eventuele behandeling worden dan vergoed door je zorgverzekeraar.
Word je snel boos en geïrriteerd en ligt de oorzaak niet in een trauma, maar lijkt dit samen te hangen met bijvoorbeeld een negatief zelfbeeld of perfectionisme, dan kun je overwegen om een goede, ervaren coach in de arm te nemen. Een goede coach kan je tools en strategieën bieden om met ingesleten overtuigingen en reacties anders om te gaan.
Minder snel boos worden: conclusie
De neiging tot snel boos worden is het resultaat van een combinatie van factoren. Inzicht in de oorzaken en triggers helpt je bij het vinden van de juiste aanpak om deze neiging te beheersen. Door op basis hiervan strategieën te ontwikkelen, kun je snel boos worden verminderen en een emotioneel evenwichtiger leven leiden. Daardoor kun je ook betere relaties opbouwen en meer innerlijke vrede ervaren.
Leren om minder snel boos te worden is een proces dat tijd, inzet en zelfreflectie vereist. Het belangrijkste hierbij is om te leren voor jezelf compassievol te zijn en je de tijd te gunnen die nodig is om oude patronen af te leren en nieuwe manieren van denken, voelen en doen in te slijten.
Kunnen wij je helpen?
Heb je last van te veel en te snel boos worden? En overweeg je daarom de hulp in te schakelen van een ervaren coach? Wij begeleiden al ruim 30 jaar mensen, ook mensen die last hebben van snel boos en geïrriteerd worden. Dat doen we met veel compassie, inzet en met goede resultaten (zie onze Google beoordelingen en de reviews op onze website).
Albert van Veen, september 2023
Contact
Wil je kennismaken en daarvoor een vrijblijvende afspraak maken? Wij zijn bereikbaar op 024 397 8892. Een mail sturen kan natuurlijk ook: info@md-act.nl
Gerelateerd artikel
Snel geïrriteerd zijn
Goed functionerende en meestal aardige mensen die toch vaak snel geïrriteerd raken, hoe kan dit nou toch? In de blog Snel geïrriteerd ga ik daar dieper op in.
