Hoe word je gelukkig? Dit is voor veel mensen een belangrijke vraag. Niet gek, want gelukkig zijn is wat iedereen natuurlijk graag wil.
Wij mensen hechten zo veel waarde aan gelukkig zijn, dat streven naar geluk zelfs als grondrecht is vastgelegd in verdragen van de rechten van de mens (Algemene Vergadering Verenigde Naties, resolutie 65/309, 2011). Het doen van pogingen om gelukkig te worden is daarmee dus als recht opeisbaar. Dat is natuurlijk mooi, maar maar hoe word je gelukkig als je niet echt gelukkig bent?
Hoe word je gelukkig? Onderzoek geeft richting
Het onderzoek dat is gedaan naar een gelukkig leven leiden laat zien dat we zelf invloed kunnen uitoefenen op hoe gelukkig we zijn met het leven dat we leiden.
Voor ik verderop in deze blog dieper inga op wat je kunt doen om je levensgeluk positief te beïnvloeden, eerst iets over omgaan met wat ongelukkig maakt en de beperkte waarde van ‘genieten’ voor een gelukkig en waardevol leven.
Om gelukkig te kunnen zijn, moet je momenten van ongelukkig zijn kunnen accepteren
In een blog die gaat over de vraag ‘Hoe word je gelukkig?’ vind ik het belangrijk om eerst iets te zeggen over ongelukkig kunnen zijn. Niet ongelukkig kunnen zijn kan je levensgeluk namelijk behoorlijk in de weg zitten. Dit vraagt -denk ik- om enige toelichting.
Vervelende, negatieve en soms erg nare ervaringen, met emoties als bijvoorbeeld boosheid, verdriet, teleurstelling tot gevolg: het hoort -helaas- bij het leven. Dat je je op de momenten dat deze je overkomen minder gelukkig of zelfs ongelukkig voelt, is natuurlijk logisch.
Als het goed is, moet je dan eerst iets verwerken, ‘een plaats geven’ en soms zelfs je leven anders inrichten om na verloop van tijd weer in goede doen te kunnen komen.
Dergelijke ervaringen en gevoelens leiden vaak tot wat binnen ACT ‘lijden’ wordt. Dat wil zeggen dat niet geaccepteerd kan worden dat de situatie (die al vervelend of verdrietig genoeg kan zijn) nu eenmaal is zoals deze is: je partner houdt niet meer van je; je bent nu eenmaal met je nieuwe auto tegen dat paaltje gereden; je hebt in het verleden nu eenmaal de keuzes gemaakt zoals je deze hebt gemaakt; je leidinggevende is niet vriendelijk voor je; een dierbare is overleden.
De strijd tegen een situatie die is zoals deze is, dus deze niet willen of kunnen accepteren, kost je niet alleen heel veel energie, het staat ook gelukkig zijn erg in de weg.
Naast het doen van die dingen die bijdragen aan een gelukkig leven, is het antwoord op de vraag: hoe word ik gelukkig? daarom vaak ook: hoe kan ik negatieve ervaringen, gedachten en gevoelens (leren) accepteren?
Een negatief zelfbeeld kan gevoelens geluk en tevreden zijn behoorlijk in de weg zitten. Herken je dit? Kijk dan eens bij Coaching zelfbeeld
Hoe word je gelukkig?
We doen het bijna allemaal: een gelukkig leven nastreven. Maar wat kun je doen om een gelukkig leven te leiden? Hoe word je gelukkig? En wat is eigenlijk gelukkig genoeg?
Word je gelukkig door zoveel mogelijk te genieten?
Veel mensen proberen geluk in het leven te bereiken door zoveel mogelijk te ‘genieten’. Bijvoorbeeld door verre reizen te maken of mooie spullen te kopen. Of door in het weekend leuke dingen te doen met vrienden, een mooie auto te rijden of een huis te kopen met een grotere tuin.
Dat we graag dingen doen die leuk zijn of ons een kick geven is natuurlijk helemaal niet zo gek; je kan er veel plezier aan beleven en het bezorgt je momenten waarop je je dus ook heel gelukkig kan voelen. Het doen van dingen waar je van geniet draagt daarmee bij aan een gelukkig leven.
Het effect van genieten is helaas vaak niet zo duurzaam
Toch schuilt er bij genieten een addertje onder het gras. Want het gevoel van genieten wordt door tijdelijke, meestal kortdurende omstandigheden opgeroepen. En voor veel geldt ook dat het went; op enig moment gaat de glans van iets nieuws er langzaamaan af. Daarna kom je weer terug in het gewone en misschien soms ook wel vaak wat ‘saaie’ leven van alledag. Of je je dan nog gelukkig voelt, wordt helaas niet bepaald door het feit dat je kort daarvoor nog ergens van hebt kunnen genieten.
Ter illustratie: iemand kan intens genieten van het bezoek dat hij heeft van een dierbare vriend. Maar daarna misschien wel des te indringender de gevoelens van eenzaamheid en ongelukkig zijn ervaren. Bijvoorbeeld omdat diegene verder niet erg veel vrienden heeft. En andersom: iemand kan heel verdrietig zijn om de dood van zijn trouwe viervoeter en tegelijkertijd ervaren dat hij een heel goed en gelukkig leven leidt.
Een gelukkig leven zonder van dingen te kunnen ‘genieten’ is misschien niet goed voorstelbaar. Maar veel investeren in genieten is beslist niet de garantie voor een gelukkig leven. Het is dus ook niet het antwoord op de vraag: hoe word je gelukkig? Voor een gelukkig leven is meestal meer nodig.
Als genieten geen garantie is voor gelukkig zijn, wat dan wel? Onderzoek geeft richting
De garantie op een gelukkig leven kan natuurlijk niemand gegeven worden. Toch kun je zelf wel degelijk invloed uitoefenen op de mate waarin je gelukkig bent.
Onderzoek naar geluk toont namelijk aan dat duurzame en stabiele gevoelens van geluk en een leven waarmee je gelukkig en tevreden bent, vooral afhankelijk is van de volgende drie activiteiten: investeren in persoonlijke groei, zinvolle activiteiten ontplooien, energie steken in vriendschappelijke relaties.
Investeer in je persoonlijke groei en ontwikkeling
Een deel van het antwoord op de vraag: hoe word je gelukkig? is dus dingen doen die bijdragen aan je persoonlijke groei en ontwikkeling. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan leren piano spelen of een nieuwe taal leren. Of leren om je geduld beter te bewaren of je beter aan afspraken te houden. Grote, maar ook kleine investeringen in jezelf dragen aantoonbaar bij aan een gelukkiger leven.
Steek tijd in zinvolle en betekenisvolle activiteiten
Een ander antwoord op de vraag hoe je gelukkig wordt is te vinden in het doen van activiteiten die jij op het niveau van zingeving waardevol vindt. Je kunt hierbij denken aan bijdragen aan een schonere buurt, taalles geven aan vluchtelingen of je bekommeren om eenzame ouderen in jouw omgeving.
Investeer in vriendschappelijke relaties
Onderzoek laat zien dat een heel belangrijk deel van het antwoord op de vraag hoe je gelukkig wordt zit in het onderhouden van fijne en goede relaties met mensen. Goede relaties dragen in belangrijke mate aan een goed en fijn leven.
Omstandigheden kunnen geluk een handje helpen, maar soms ook behoorlijk in de weg zitten
Omstandigheden kunnen een gelukkig leven geldt uiteraard soms in de weg zitten. Een sterfgeval in je directe omgeving bijvoorbeeld. Of een ruzie met iemand waarmee je het altijd goed hebt kunnen vinden.
Andersom geldt hetzelfde: positieve gebeurtenissen kunnen het geluksgevoel een boost geven. Win je de hoofdprijs in de loterij of ben je net getrouwd met je lief, dan voel je je waarschijnlijk gelukkiger dan daarvoor.
Maar: het effect van omstandigheden op onze geluksbeleving is, net als dat van intens genieten, meestal slechts van tijdelijke aard.
Geluk wordt ook bepaald door hoe je denkt over jezelf en betekenis geeft aan je ervaringen
Hoe word je gelukkig? Door te investeren in jezelf, tijd te besteden aan waardevolle en zinvolle activiteiten en het opbouwen en onderhouden van een fijne vriendenkring.
Maar wat als je dit allemaal doet en toch niet echt gelukkig bent met je leven? Waar zou dit door kunnen komen? Hoe word je dan wel gelukkig?
De goede dingen doen en toch niet zo gelukkig zijn
Als je, ondanks dat je investeert in gelukkig makende activiteiten, toch niet zo gelukkig bent met je leven, dan kan dat komen door jouw ‘venster op de wereld’, door de manier waarop je geneigd bent te denken over jezelf en over wat je in het leven meemaakt:
- Waar de één zich makkelijk uit het veld laat slaan, krijgt iemand anders bij tegenslag en moeilijkheden energie om aan te pakken;
- Waar de één zich snel gekwetst voelt, haalt iemand anders veel makkelijker zijn schouders op;
- Waar de één zich vaak en snel ergert, glimlacht iemand anders vaak geamuseerd;
- Waar de één eerder de onmogelijkheden ziet, ziet iemand anders vaker de kansen;
- Waar de één niet snel of bijna nooit tevreden is over zijn eigen prestaties, is iemand anders meestal tevreden met hoe het is;
- Waar de één vaak mensen en situaties onzeker tegemoet treedt, stapt iemand anders daar juist vol zelfvertrouwen op af.
Als je je meer herkent in ‘de één’ dan in ‘iemand anders’, ben je mogelijk kritisch van aard, misschien onzeker van jezelf, perfectionistisch, wat zwaar op de hand of vaak wat pessimistisch.
Deze (persoons)kenmerken kunnen leiden tot negatieve evaluaties van jezelf en van de ervaringen die je opdoet. Deze evaluaties op hun beurt kunnen ten koste gaan van je tevredenheid met jezelf en het leven. En dit kan je gevoelens van tevredenheid en geluk sterk negatief beïnvloeden.
Kun je wel wat hulp gebruiken?
Niet zo gelukkig zijn en ook (zelf)kritisch, onzeker, faalangstig, perfectionistisch of pessimistisch van aard?
Iedereen wil gelukkig zijn. En hoewel veel mensen daarvoor erg hun best doen, zien we in onze praktijk als psycholoog en coach vaak mensen waarbij één of meerdere kenmerken of omstandigheden dit bemoeilijken.
Worstel je met de vraag ‘Hoe word ik gelukkig?’ en merk je dat een gelukkig en zinvol leven leiden jou niet goed genoeg lukt? Weet dan dat je beslist niet de enige bent! Wij hebben als coach en psycholoog veel ervaring met mensen die daar ook mee hebben geworsteld.
Wil je met ons onderzoeken wat je kunt doen om positiever in het leven te staan, meer plezier te beleven en een bevredigender leven te leiden? Neem dan eens contact op met ons. We kunnen dan een vrijblijvende afspraak maken en bespreken wat wij voor jou zouden kunnen betekenen.
Albert van Veen, 21 februari 2020
Contact
Voor vragen of voor het maken van een vrijblijvende afspraak kun je contact opnemen met ons. Wij zijn bereikbaar op 024 397 8892
Een mail sturen kan ook: info@md-act.nl
MD-act biedt trainingen en coaching door heel Nederland.
Gerelateerd artikel
Gelukkig zijn
In haar blog Gelukkig zijn gaat Mariëlle Damoiseaux in op de positieve effecten van gelukkig zijn, van welbevinden. Het blijkt dat meer welbevinden samengaat met meer veerkracht. Deze veerkracht heb je nodig om goed om te kunnen gaan met tegenslag en verlies. Niet onlogisch misschien, maar onderzoek laat dus zien dat hoe gelukkiger iemand met zijn leven is, des te beter hij of zij kan omgaan met de moeilijke en verdrietige omstandigheden die nu eenmaal horen bij het leven.
Onrealistisch optimisme
In het kader van de vraag ‘Hoe word je gelukkig’: in een interessant artikel beschrijft Peeters wat ‘onrealistisch optimisme is en hoe dit optimisme de basishouding is van geestelijk gezonde mensen en (dus) belangrijk is voor een gelukkig leven.